Oči su postale ključ otkrivanja vremena čovekovog rođenja i smrti, što je velika pomoć u svetu forenzike, ali i nastavku razvoja medicine i pronalasku leka za neke bolesti.
Koristeći C-14 datiranje i posebne proteine iz očnog sočiva, istraživači sa Univerziteta Kopenhagen i Aarhus sad mogu ustanoviti, sa relativno velikom preciznošću kad je osoba rođena. To predstavlja korisno oruđe za forenzičare koji sad mogu odrediti datum rođenja neindentifikovanog tela što ostavlja prostor i za kasnija medicinsko zdravstvena istraživanja. Otrkiće je publikovano na Internetu u sklopu časopisa Plos One 30. januara.
Očno sočivo je stvoreno od prozirnih proteina zvanih kristali. Oni su međusobno toliko sabijeni u posebnoj formi da se ponašaju kao kristali. Od začeća, pa do 1-2 godine života, ćelije u sočivu proizvode te kristalne proteine. Ipak, jednom kad je ta organska konstrukcija završena, kristali sočiva u osnovi ostaju nepromenjeni do kraja života. To je činjenica koju istraživači sada mogu iskoristiti. Mala količina ugljenika (C-12) u ugljen-dioksidu koji je deo atmosfere sadrži dva dodatna neutrona i zato se zove Ugljenik-14 (C-14). Ovaj izotop je radioaktivan, ali se raspada sporo i bezopasno u nitrogen što je normalno u prirodi, tako da ovaj mali ugljenikov element nije štetan za ljude, biljke ili životinje. Istovremeno, ugljenik je jedan od glavnih organskih elemenata koji se stalno premešta u i iz lanca ishrane. Ista stvar se događa i kod sićušne količine C-14 u atmosferi. Dokle god je organizam deo lanca ishrane, određena količina C-14 u njegovim ćelijama ostaje nepromenjena i izjednačena sa C-14 atmosferskog sastava. Kad oragnizam umre, količina C-14 će sporo, ali sigurno pasti tokom perioda od hiljadu godina dok se transformiše u nitrogen. To je ključ Ugljenik 14 metoda poznatog kao C-14 datiranje koji naučnici koriste kako bi pratili do 60,000 godina stare biološke, arheološke nalaze.
Od kraja Drugog svetskog rata do otprilike 1960, velesile sa područja Hladnog rata, sprovodili su testiranja detonirajući bombe u atmosferu. Ove detonacije su uticale na sastav delova radioaktivnog traga u vazduhu i stvorile ono što naučnici nazivaju C-14 bombni impuls. Od prve detonacije do zabrane neuklearnih testiranja, količina C-14 u atmosferi se dvostruko povećala. Od 1960 se polako smanjila na prirodne količine. Ovaj iznenadni uticaj je ostavio trag kako u lancu ishrane, tako i u kristalima očnog sočiva koji su apsorbovali povećanu količinu ugljenika kroz hranu. Pošto kristali ostaju nepromenjeni jednom kad su formirani, oni reflektuju sadržaj C-14 u atmosferu u trenu kad su stvoreni, nedugo posle rođenja.
Koristeći veliki nuklearni reaktor, fizičari sa Aarhus Univerziteta sad mogu utvrditi količinu C-14 u čak jednom miligramu tkiva sočiva i izračunati godinu rođenja. Pomoćnik profesor Niels Lynnerup sa Odela forenzičkih nauka je razvio forenzički metod zajedno sa Odelom očne patologije i Odelom fizike i astronomije sa Univerziteta Aarhus u Danskoj. Profesor Lynnerup objašnjava da ta tehnika može imati više drugih primena:“ Kako su i drugi istraživači istakli, mi mislimo da C-14 datiranje proteina i drugih molekula u ljudskom telu može biti iskorišćeno za istraživanje vremena nastanka i regeneracije određenih vrsta tkiva. Ovo bi, na primer, moglo biti primenjeno na tkivo zahvaćeno rakom i ćelije raka. Računajući količinu C-14 u ovim tkivima mogli bi saznati kad su se kancerogena tkiva stvorila što bi nam pomoglo u boljem razumevanju raka.“
